PROCEDURA POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA WSZAWICY
W ŻŁOBKU SAMORZĄDOWYM NR 12 W KIELCACH
Podstawa prawna:
Na podstawie stanowisko GIS w sprawie profilaktyki i zwalczania wszawicy
Cel procedury
Procedura ma zapewnić higieniczne warunki pobytu dzieci w żłobku oraz chronić przed rozprzestrzenianiem się wszawicy w placówce.
Zakres procedury
Procedura dotyczy postępowania w przypadku stwierdzenia wszawicy w żłobku.
Uczestnicy postępowania – zakres odpowiedzialności
- Rodzice (opiekunowie prawni) muszą mieć świadomość konieczności monitorowania na bieżąco czystości skóry głowy własnego dziecka.
- Opiekunki/pielęgniarki/położne: zobowiązane są do natychmiastowego zgłaszania dyrektorowi sygnałów dotyczących pojawienia się wszawicy w żłobku.
- Pracownicy obsługi: winni zgłosić swoje podejrzenia, co do wystąpienia wszawicy w danej grupie opiekunce/pielęgniarce, bądź dyrektorowi.
- Dyrektor: jest zobowiązany do zapewnienia dzieciom higienicznych warunków pobytu w żłobku, a pracownikom higienicznych warunków pracy.
Sposób prezentacji procedury:
- Zapoznanie rodziców z obowiązującymi w żłobku procedurami na zebraniach lub drogą elektroniczną.
- Zapoznanie wszystkich pracowników żłobka z treścią procedury.
Opis choroby
Wszawica jest chorobą pasożytniczą i nie znajduje się w wykazie chorób zakaźnych, stanowiącym załącznik do ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi ( t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 924, z późn. zm.). Wynika to z faktu, że na terenie Polski od lat nie występują już niebezpieczne choroby zakaźne przenoszone przez wszy (np. dur wysypkowy).
Tym samym decyzja o pozostaniu dziecka w domu do czasu usunięcia wszy nie wymaga interwencji organów władzy publicznej w trybie przewidzianym ustawą, lecz znajduje się całkowicie w gestii jego rodziców lub opiekunów. Zaleca się, aby działania higieniczne przeciw wszawicy były podjęte przez rodziców lub opiekunów niezwłocznie, a czas nieobecności dziecka w placówce był możliwie najkrótszy.
W razie stwierdzenia wszawicy w danej grupie wychowanków dyrektor lub osoba upoważniona powinna przekazać rodzicom informacje o konieczności przeprowadzenia zabiegów higienicznych u dzieci oraz pozostałych domowników.
Wszawica pozostaje istotnym problemem higienicznym i może w pewnych przypadkach być sygnałem zaniedbań opiekuńczych rodziców lub opiekunów w stosunku do dziecka, co nie powinno być lekceważone.
W przypadku uporczywego uchylania się rodziców lub opiekunów dziecka od działań mających na celu ochronę jego zdrowia i dbałości o higienę, dyrektor żłobka może zawiadomić pomoc społeczną o konieczności wzmocnienia nadzoru nad realizacją funkcji opiekuńczych przez rodziców dziecka oraz udzielenia rodzinie potrzebnego wsparcia.
Opis procedury
W Żłobku Samorządowym Nr 12 w Kielcach pielęgniarki/położne/opiekunki, dokonują okresowej kontroli czystości skóry i włosów dzieci na terenie placówki, taki obowiązek spoczywa również na rodzicach dzieci.
Każdy przypadek zauważenia wszy pracownicy oraz rodzice powinni zgłosić do dyrektora lub osobie upoważnionej.
- Opiekunka zawiadamia rodziców dzieci, u których stwierdzono wszawicę o konieczności podjęcia niezwłocznie zabiegów higienicznych skóry głowy. W razie potrzeby instruuje rodziców o sposobie działań, informuje też o konieczności poddania się kuracji wszystkich domowników i monitoruje skuteczność działań, jednocześnie informuje dyrektora żłobka o skali zjawiska.
- Zalecenie: W celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się wszawicy rodzice (opiekunowie prawni) dziecka, u którego wystąpiła wszawica, powinni zatrzymać dziecko w domu do czasu likwidacji zakażenia, podejmując skuteczne i intensywne zabiegi, by skrócić czas nieobecności w placówce do niezbędnego minimum.
- Jeśli rodzice nie podejmą niezbędnych działań higienicznych, należy zawiadomić dyrektora placówki, o obawach co do właściwego wykonywania obowiązków rodzicielskich wobec dziecka. W przypadku uporczywego uchylania się rodziców lub opiekunów dziecka od działań mających na celu ochronę jego zdrowia i dbałości o higienę, dyrektor żłobka zawiadamia pomoc społeczną. Brak działań rodziców może bowiem rodzić podejrzenie o zaniedbywanie przez nich dziecka, a w pewnych przypadkach, podejrzenie o nadużycia popełniane wobec dziecka w jego środowisku domowym. Z tego względu, brak współpracy z rodzicami nie może być przez władze żłobka lekceważony. W sytuacji, kiedy rodzice lub opiekunowie nie mogą lub nie są w stanie sprostać zadaniu sprawowania opieki nad dzieckiem w sposób, który chroni jego dobro - niezbędne jest udzielenie tej rodzinie pomocy opiekuńczo-wychowawczej w trybie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1283 z późn. zm.)
- W przypadku wystąpienia wszawicy czystość włosów swoich dzieci rodzice mają obowiązek sprawdzać w domu systematycznie przynajmniej raz dziennie.
RODZICU BĄDŹ CZUJNY!
- Dziecko zarażone wszami głowowymi często drapie się po głowie.
- Świąd i pieczenie skóry jest spowodowany substancją, którą wydziela wesz głowowa. Może być to przyczyną frustracji dziecka i utrudniać mu koncentrację podczas pobytu w żłobku.
- Wszawicą może zarazić się zarówno dziecko, które ma długie, jak i krótkie włosy.
- Czystość włosów nie ma wpływu na podatność na infekcję.
MIEJ ŚWIADOMOŚĆ, CZEGO SIĘ OBAWIAĆ
- Wszy głowowe mają barwę brązową lub szarą. Wielkością i kształtem przypominają ziarenka sezamu.
- Wszy głowowe nie potrafią skakać lub latać. Ich jedynym sposobem poruszania się jest pełzanie.
- Jaja wszy są nazywane gnidami. Mają one wielkość główki od szpilki i wytwarzają substancję kleistą, która zwiększa ich przyczepność do włosów.
- Zarówno wszy, jak i gnidy głowowe mogą nie być dostrzeżone na pierwszy rzut oka. Pasożyty lubią ciepło, dlatego bytują przy korzeniu włosa.
- Okolicami głowy, w których najprościej jest znaleźć wszy, są partie przy uszach oraz karku.
- Wszy głowowe nie przenoszą chorób.
Jak wykryć wszy? Jak postępować?
- Sprawdzając włosy w okolicy uszu oraz karku głowy;
- W przypadku długich włosów najłatwiej jest je wykryć podczas czesania włosów specjalnym grzebieniem nad białą kartką;
- Należy czesać włosy suche i wyczesywać je w pozycji pochylonej – głową do dołu nad białą kartka papieru;
- Jeśli niektóre „kropki” na kartce się poruszają to z dużym prawdopodobieństwem są to wszy;
- Poświęć czas na systematyczne czesanie włosów specjalnym, gęstym grzebieniem. Czesać powinna się cała rodzina. Czym szybciej wykryje się wszy, tym szybciej się ich pozbędziemy;
- Włosy należy czesać bardzo dokładnie, wszy i ich jajeczka są bardzo małe i trudne do usunięcia;
- Należy także zastosować mycie włosów szamponem przeciwko wszom;
- Po uwolnieniu się od wszy, należy jeszcze czesać się specjalnym grzebieniem przez 10-14 dni, da to pewność, że zastosowana metoda leczenia była skuteczna.
Profilaktycznie czystość włosów po ustąpieniu choroby należy sprawdzać systematycznie przynajmniej raz w tygodniu.
Leki dostępne są w aptekach, można je kupić bez recepty, należy stosować się ściśle do zaleceń zawartych w ulotce.
Informacja dla rodziców dotycząca profilaktyki zwalczania wszawicy
W celu zapewnienia warunków organizacyjnych do bezpiecznego i higienicznego pobytu dzieci w żłobku prosimy o systematyczne, minimum cotygodniowe sprawdzanie dzieciom czystości głów. Jest to najlepsza możliwość skutecznego leczenia wszawicy oraz działań profilaktycznych, które w efekcie mogą zapobiec jej rozprzestrzenianiu.
Zarażenie wszami głowowymi może przytrafić się każdemu dziecku. Nikt tu nie jest winny, gdyż infekcja nie wynika z braku higieny lub ubóstwa rodziny. W takim samym stopniu może ona dotknąć dzieci zadbane, jak i pochodzące z mniej zamożnych domów.
Dzięki współpracy i komunikacji na linii żłobek – dom - żłobek można tego skutecznie uniknąć.
Ewelina Buczek
Dyrektor Żłobka Samorządowego Nr 12 w Kielcach